Jak i gdzie sprawdzić czy nazwa firmy jest zastrzeżona?

• Sprawdź 👉 ile kosztuje analiza prawna marki przez rzecznika patentowego

Artykuł jest długi, dlatego zacznę od podsumowania:

• Nazwę i logo firmy zastrzega się w odpowiednim urzędzie patentowym w kraju lub za granicą. Weryfikując swoją markę powinieneś przejrzeć rejestry tych urzędów.

• Najczęstszym błędem przy takiej analizie jest weryfikacja tylko na identyczność. Tu nie ma analogii do szukania wolnej domeny internetowej. Jak nie znajdziesz w rejestrach swojej nazwy, to nie oznacza, że możesz się nią posługiwać.

• Zarejestrowane znaki towarowe chronione są również na podobieństwo. Po zlokalizowaniu podobnego znaku musisz ocenić, czy Twoja marka będzie wprowadzać w błąd potencjalnych klientów czy nie.

• Pamiętaj, że liczy się jedynie to jak ewentualny spór o nazwę oceni sąd lub urząd patentowy. Analiza podobieństwa to czynność typowo prawna. Reguły kolizyjności wypracowały na przestrzeni ostatnich lat sądy.

• Nawet jak nie znajdziesz kolizyjnych znaków towarowych, to Urząd Patentowy może Ci odmówić ochrony uznając, że Twoja nazwa jest jednoznacznie opisowa.

Jak i gdzie sprawdzić czy nazwa firmy jest zastrzeżona?
– Podcast –

Ten artykuł przygotowałem dla Ciebie również w formie podcastu.

Jeżeli nie wiesz, podcast to audycja dźwiękowa, którą możesz odsłuchać np. na telefonie. To idealne rozwiązanie dla osób, które cierpią na deficyt czasu. Podcastu możesz posłuchać w samochodzie, na spacerze czy w trakcie domowych porządków.

>> Pobierz odcinek | Zobacz wszystkie odcinki
>> Odsłuchaj na: Apple Podcast | Spotify | YouTube

Gdzie sprawdzić czy nazwa firmy jest zastrzeżona?

Minimalna ochrona prawna

Nazwa firmy korzysta z minimalnej ochrony prawnej nawet bez formalnej rejestracji.

Szczegółowo tłumaczyłem to w artykule o niezarejestrowanym znaku towarowym.

Najczęściej jednak, jej zakres ograniczy się do terytorium miasta, w którym działasz. Z samego faktu założenia działalności gospodarczej lub spółki nie uzyskujesz monopolu na nazwę firmy na całą Polskę.

W wielu przypadkach legalne będzie działanie konkurencyjnych firm o identycznych nazwach, ale na innym terytorium. Przeglądając na szybko rejestr KRS i CEIDG znalazłem 6 firm posługujących się określeniem DENMED.

Każda działa w innym mieście.

Zwróć uwagę na to, że jeżeli ktoś prowadzi zakład fryzjerski w Szczecinie pod nazwą „Kędziorek”, to ciężko mu będzie wykazać, że punkt o identycznej nazwie, ale w Krakowie odbiera mu klientów. Przez pomyłkę nikt ze Szczecina do Krakowa nie przyjedzie 🙂
 
Z tego właśnie powodu ochrona znaku niezarejestrowanego jest minimalna. W skrajnych przypadkach może obejmować tylko ulicę na której działasz.

Podwyższona ochrona prawna ®

Co więc zrobić, aby uzyskać monopol prawny na daną nazwę na terenie całej Polski?

Swoją markę powinieneś zastrzec jako znak towarowy w Urzędzie Patentowym RP.

Dzięki temu nazwa Twojej firmy będzie korzystała z podwyższonej ochrony prawnej.

Zauważ, że mając świadectwo rejestracji właściciel znaku „Kędziorek”, choćby działał tylko na lokalną skalę, może zabronić używania identycznej lub podobnej nazwy konkurencji z całej Polski.

I ten artykuł będzie właśnie dotyczył tej drugiej sytuacji.

Jeżeli bowiem chcesz wejść na rynek z nową marką powinieneś wcześniej sprawdzić, czy taka nazwa firmy nie jest zastrzeżona.

Bazy zarejestrowanych znaków towarowych:

• Urzędu Patentowego RP (UPRP);
• Urzędu UE ds Własności Intelektualnej (EUIPO);
• Międzynarodowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO).

Dlaczego warto sprawdzić czy nazwa firmy jest zastrzeżona?

Często zwracają się do mnie o pomoc przedsiębiorcy, którzy dość bezrefleksyjnie wybrali nazwy dla swoich firm. Takie osoby najczęściej ograniczyły się jedynie do poszukiwań:

• w wyszukiwarce Google oraz
• w ramach dostępnych domen internetowych.

Problem w tym, że takie sprawdzenie dostępności nazwy firmy jest niewystarczające.
 
Google pokazuje obecnie głównie wyniki lokalne.

Oznacza to, że jego algorytm może uznać, iż nie warto Ci pokazywać informacji o konkurencyjnej firmie z Portugalii. A jeżeli ta firma chroni swój znak towarowy na terenie całej Unii Europejskiej, to używając takiej samej nazwy złamiesz prawo.

Z drugiej strony portugalska firma może uznać za zbyteczne wykupywanie każdej domeny narodowej ze swoją nazwą. W świetle prawa powołując się na swój znak może Ci taką domenę odebrać siłą.

Jeżeli nie sprawdzisz czy nazwa firmy jest zastrzeżona, możesz mieć z czasem poważne problemy. Z tego powodu zanim wejdziesz z nową marką na rynek powinieneś przeprowadzić jej pełną analizę prawną.

Zobacz co zyskujesz robiąc profesjonalne badanie.

-1-
Eliminujesz ryzyko, że po kilku latach zostaniesz zmuszony do zmiany nazwy firmy

Jeżeli zakładasz działalność gospodarczą czy spółkę, to urzędnik tylko w podstawowym stopniu zweryfikuje jej nazwę. Urzędnik nie będzie sprawdzał czy jest ona podobna do już zarejestrowanego znaku towarowego.

To w Twoim interesie jest wybór nazwy, która nie łamie cudzych praw.

Przedsiębiorcy, którzy wybierają nazwy dla swoich firm bez dogłębnego badania ryzykują spór w sądzie. Właściciel praw do znaku towarowego może się do nich po kilku latach odezwać z żądaniem zmiany nazwy firmy. Często jego prawnicy oczekują również stosownego odszkodowania poprzez np. wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści.

Tak czy inaczej konieczność zmiany nazwy pod którą jesteś kojarzony na rynku oznacza, że będziesz musiał budować swój wizerunku od zera.

To tak jakbyś nagle nie mógł posługiwać się swoim nazwiskiem.

Taka sytuacja sprawia, że znikasz również z pola widzenia klientów, którzy chętnie skorzystali by z Twoich usług ponownie.

-2-
Zyskujesz pewność, że możesz rozwijać np. sieć franczyzową pod daną nazwą

Wchodząc w nazwę, która jest już zastrzeżona narażasz się na problemy prawne. Prawdziwe problemy mogą się jednak pojawić w sytuacji, kiedy prawo łamią również Twoi partnerzy biznesowi.

Już tłumaczę o co chodzi.

Umowa franczyzowa opiera się na tym, że dzielisz się nie tylko swoim know-how, ale również budzącą zaufanie klientów marką. Jeżeli nie tylko nie zadbałeś o jej rejestrację w Urzędzie Patentowym, ale również nie sprawdziłeś czy ktoś już takiej nazwy nie zastrzegł, to dużo ryzykujesz.

Jeżeli okaże się że ta nazwa narusza prawo, Twój franczyzobiorca może od Ciebie żądać naprawienia szkody. W końcu ta szkoda powstała w wyniku tego, że wprowadziłeś go na minę. Czyli oczekiwałeś, że będzie posługiwał się nazwą, która była podobna do już zarejestrowanego znaku towarowego.

-3-
Możesz dokonać bezpiecznego zakupu marki

Pokaże Ci to na przykładzie pewnej historii.

Jeden z moich klientów postanowił kupić znaną markę akcesoriów dla zwierząt. Wydał na to sporą kwotę. Dzięki temu od razu mógł swoje towary oznaczać logo, które było rozpoznawalne na rynku. Kiedy jednak chciał je zastrzec okazało się, że za granicą jest już zarejestrowany znak towarowy o identycznej nazwie.

Sytuacja była dramatyczna.

Okazało się bowiem, że nie tylko nie zarejestruje swojego znaku, ale również, że nie może się nim w ogóle posługiwać.

W tym kontekście pamiętaj, że idealnie abyś kupował prawa do już zarejestrowanego znaku towarowego. Jeżeli marka taką ochroną nie dysponuje, to powinieneś sprawdzić czy po zakupie będziesz miał szansę na rejestrację.

UWAGA!

Możesz obniżyć opłaty urzędowe za rejestrację marki aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 700 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.

^{Dalsza część artykułu pod formularzem.}

-4-
Bezpieczna optymalizacja podatkowa

Nie jest tajemnicą, że wiele firm rejestruje znaki dla optymalizacji podatkowej.

Optymalizacja na małą skalę może wyglądać tak, że osoba fizyczna udziela spółce licencji na korzystanie z zarejestrowanego na nią znaku towarowego. Spółka ma dzięki temu udokumentowany koszt, a osoba fizyczna dochód.

Jeżeli taki znak towarowy ma dużą wartość, bo służy do oznaczania towarów, które sprzedają się w ogromnej ilości, to jego właściciel może go wnieść aportem do spółki. Dzięki temu na przestrzeni lat spółka może uzyskać ogromne oszczędności podatkowe.

Tylko warunek musi być taki, że nikt przez ten czas tego znaku towarowego nie unieważni.

A teoretycznie przez 5 lat po jego rejestracji może to zrobić firma, która dysponuje wcześniejszym znakiem towarowym. Jeżeli jej się to uda, to doprowadzi do sytuacji, że w świetle prawa znak towarowy nigdy nie był chroniony.

To z kolei oznacza Twoje problemy z Urzędem Skarbowym.

-5-
Unikasz wejścia w nazwę, która jest słaba od strony prawnej

Jednym z częstszych błędów przedsiębiorców jest wchodzenie w nazwy, których nie są oni w stanie zmonopolizować. Czyli zastrzec w Urzędzie Patentowym RP.

Mówiąc precyzyjniej chodzi o nazwy opisowe.

Taka sytuacja wystąpi jeżeli rozwijasz swój sklep pod marką np. naczynia24.pl. Nie trudno się tutaj domyślić, że pod tą nazwą sprzedajesz w swoim sklepie internetowym naczynia 24 godziny na dobę.

Takie oznaczenia należą do określeń wolnych i każdy może się nimi posługiwać.

Wyobraź sobie co by się stało gdyby tego ograniczenia nie było.

Różnej maści trolle rejestrowałyby słowa „chleb” lub „bułki” na pieczywo i żądały opłat licencyjnych.

To z kolei mogłoby sparaliżować handel.

Problem w tym, że ta opisowość znaku towarowego w wielu przypadkach nie jest wcale taka oczywista. Robiąc badanie unikniesz przykrej sytuacji, że Urząd na końcu procedury zgłoszeniowej odmówi Ci rejestracji Twojego znaku.

Jak sprawdzić czy nazwa firmy jest zastrzeżona?

No dobrze, jeżeli dotarłeś do tego miejsca, to wiesz już gdzie sprawdzić czy nazwa firmy jest zastrzeżona oraz jakie jest to ważne. Teraz chciałbym dać Ci kilka wskazówek jak takie badanie się robi.
 
Pamiętaj, że ochrona znaków towarowych ograniczona jest do:

• Terytorium – jeżeli chcesz działać tylko w Polsce to kolizją nie będzie dla Ciebie znak towarowy zarejestrowany w Kanadzie. Z drugiej strony pamiętaj, że ochrona unijnych znaków towarowych obowiązuje we wszystkich 27 krajach Unii Europejskiej. Tym samym badanie powinno objąć wszystkie znaki towarowe, których ochrona obejmuje nasz kraj.

• Wskazanych towarów i usług – jeżeli znajdziesz znak towarowy o identycznej nazwie, to nie oznacza jeszcze, że masz do czynienia z kolizją. Należy sprawdzić czy służy on do oznaczania konkurencyjnych do Ciebie towarów lub usług. Jeżeli ktoś pod nazwą FENIX oferuje impregnat do drewna, to nie ma przeszkód, abyś takiej samej nazwy użył do oznaczenia swojego biura rachunkowego.

• Czasu ochrony – co do zasady prawo ochronne na znak towarowy przyznawane jest na 10 lat i nieprzedłużone wygasa. Przeszukując urzędowe bazy należy sprawdzać status takiego znaku. Może się okazać, że faktycznie trafiliśmy na ewidentną kolizję, ale właściciel zapomniał przedłużyć ochrony. To zresztą częsta sytuacja, jeżeli działa się bez pełnomocnika. Urząd Patentowy nie przypomina o upływającej ochronie i wiele osób o tym zapomina.

Kiedy nazwa firmy jest podobna do znaku towarowego?

Często powtarzam, że każdy może sprawdzić czy identyczna nazwa firmy jest już zastrzeżona. Problem w tym, że kolizją mogą być również znaki towarowe podobne.

I wynika to jednoznacznie z przepisów ustawy prawo własności przemysłowej:

132¹

1. […] nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy:

[…]

3) identyczny lub podobny do znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje, w szczególności ryzyko skojarzenia znaku zgłoszonego ze znakiem wcześniejszym;

I tutaj mogą Ci się pojawić w głowie liczne pytania:

• Jak duże musi być podobieństwo, aby występowała kolizja?
• Czy jest określony procent wspólnych liter, które oznaczają kolizję?
• Czy zmiana jednej, dwóch liter pozwala obejść prawo?
• Co jeżeli w kilkuwyrazowym znaku jest słowo zarejestrowane na rzecz konkurenta?
• A co w przypadku kiedy posługujemy się podobnym słowem i niepodobną grafiką?

Przepisy właściwie nic nie mówią o tym jak oceniać podobieństwo znaków towarowych. Ograniczają się jedynie do stwierdzenia, że późniejszy znak nie może wprowadzać odbiorców w błąd. Tymczasem to podobieństwo ocenia się na płaszczyźnie:

• graficznej (porównujemy logo);
• fonetycznej (porównujemy same nazwy);
• koncepcyjnej (porównujemy znaczenie obu znaków).

Pamiętaj przy tym, że nie jest ważne czy według Ciebie znaki się różnią. Liczy się jedynie jak to zinterpretuje sąd lub Urząd Patentowy.

Z tego powodu uważam, że warto tutaj zwrócić się o pomoc do rzecznika patentowego.

Rzecznik patentowy na co dzień zajmuje się znakami. Posiada więc wiedzę i co najważniejsze doświadczenie potrzebne do zrobienia prawidłowego badania.

Wszystkie zasady oceniania podobieństwa znaków wynikają z orzeczeń sądów polskich i europejskich. Trzeba mieć więc rozległą wiedzę, aby przewidzieć czy w przypadku sporu będziesz w stanie obronić swój znak.

A jak za chwilę przeczytasz nie jest prosto przewidzieć, czy znaki są do siebie podobne.

Problemy interpretacyjne związane ze znakami towarowymi

Aby było ciekawiej to wiedz, że poza przepisami i orzecznictwem należy znać również aktualną praktykę urzędów patentowych. Ta bowiem na przestrzeni lat się zmienia. Mówiła o tym ekspert z Urzędu Patentowego RP w 16 odcinku mojego podcastu.

Tym samym to co było rejestrowane jeszcze kilka lat temu – dziś może nie mieć szans na ochronę. Przeglądanie starszych znaków nie da Ci więc pewności, że Twoje dzisiejsze zgłoszenie zostanie rozpatrzone pozytywnie.

Znaki towarowe którym odmówiono rejestracji

W przypadku poniższych znaków ekspert uznał, że są to oznaczenia opisowe. Nie pomogła nawet fantazyjna szata graficzna niektórych znaków.

Z odmową spotkały się również zgłoszenia znaków:

• FREQ – EUTM-000636639 – do oznaczania słuchawek, radia oraz urządzeń nagrywających. Ekspert uzasadnił to tym, że znak odnosi się do powszechnie stosowanego skrótu angielskiego słowa „frequency”, oznaczającego częstotliwość.

• ENVIRO – EUTM-000316752 – do oznaczania opon i dętek. Urząd uznał, że znak jest opisowy, ponieważ stanowi skrót od angielskiego słowa „enviromental” wskazując w ten sposób, iż towary te są przyjazne dla środowiska.

Znaki towarowe skutecznie zarejestrowane

Co może zaskakiwać, ekspert nie uznał za opisowe poniższych znaków. Zauważ również, że ich szata graficzna nie jest szczególnie wymyślna (np. szklanka wody).

Wyniki sporów o podobieństwo znaków towarowych

Poniższe spory o znaki towarowe toczyły się w związku z próbami ich zastrzeżenia. Właściciele znaków z wcześniejszą datą rejestracji albo sprzeciwiali się przyznaniu ochrony na znak podobny, albo po latach wnosili o jego unieważnienie.

I tak za podobne uznano następujące znaki towarowe:

TELEAUDIO	AUDIOTELE
FOCUS RADIO	FOCUS MILLENIUM
SPA	SPA THERAPY
COSIMO	COSIFLOR
ARMAFOAM	NOMAFOAM
LINDENER	LINDEBOOM
cafe d’Or crema	Dallmayr Crema d’Oro
JENNIFER & JENNIFER	JENNYFER

Natomiast za niepodobne uznano:

HALLOUMI	PALLAS HALLOUMI
PRYNCYPAŁKI	PRYNCY TEKA
STILO	STIHL
NEXON	NEXANS
DR GERARD	MCGERARD
ESSENSIVAL	ESSENTIALE
IBUVIT	IBUM
PLATINUM MEN	PLATINÉUM
OVT	OVG
CHUFAFIT	CHUFI

Jak widzisz ocena opisowości znaku lub jego podobieństwa nie jest prosta.

Sprawdziłeś dostępność nazwy firmy?
Teraz ją zarejestruj ®

Nikt nie zmusza Cię do rejestrowania znaku towarowego. Tylko jeżeli już sprawdzisz czy dana nazwa firmy jest zastrzeżona, powinieneś o takiej ochronie pomyśleć.

Jako rzecznik patentowy jestem niejako na linii frontu. W przypadku sporów o markę bardzo często na wygranej pozycji jest przedsiębiorca, który jako pierwszy zdecydował się na jej zastrzeżenie. Takie zaniedbanie może kosztować Cię wieloletnie spory sądowe.

Czasami zastanawiam się ile moi klienci byliby skłonni zapłacić, aby „cofnąć czas” i naprawić ten błąd. To zaniedbanie wygenerowało im gigantyczne problemy. Wiele osób żyje w błędnym przekonaniu, że skoro użyli danej nazwy jako pierwsi, to przepisy ich ochronią. To zbytnie uproszczenie. Osoba, która zna się na prawie jest w stanie przejąć cudzą markę.

Co więcej na rynku są firmy, które specjalizują się w kradzieży marek.

Trolle od znaków towarowych lokalizują przedsiębiorców, którzy działają bez rejestracji znaku towarowego i zastrzegają ich marki na siebie. Później wykorzystają uzyskane świadectwo do szantażu.

Dlaczego warto zastrzec znak towarowy?

Jakiś czas temu postanowiłem podsumować moje ponad 10-cio letnie doświadczenia związane z prawną ochroną marki. Efektem tego jest artykuł pt.:

34 powody dlaczego warto zastrzec znak towarowy

Jeżeli więc wahasz się czy taka podwyższona ochrona prawna jest Ci w ogóle potrzebna, to posłuchaj poniższego nagrania. Wyrobisz sobie zdanie i łatwiej będzie Ci podjąć decyzję co do dalszych kroków.

>> Pobierz odcinek | Zobacz wszystkie odcinki
>> Odsłuchaj na: Apple Podcast | Spotify | YouTube

Zobacz również:

• Jakie są rodzaje znaków towarowych?
• Dofinansowanie na zgłoszenie znaku towarowego. Jak je uzyskać?
• Co grozi za naruszenie znaku towarowego?
• Jak zgłosić konto na Facebooku, które narusza prawo do marki?
• Wzór przemysłowy – jak i gdzie go zarejestrować?
• Ile trwa rejestracja znaku towarowego w Polsce?
• Strefa Marek Allegro. Wszystko co musisz o niej wiedzieć.
• Jak zarejestrować markę na Amazon?