Ile lat trwa ochrona znaku towarowego w Polsce i na świecie?

Ile lat trwa ochrona znaku towarowego?

Ochrona znaku towarowego trwa 10 lat z możliwością przedłużenia na kolejne tego typu okresy ochronne teoretycznie w nieskończoność. To w świecie własności przemysłowej ewenement. Standardem jest, że po ustalonym czasie dane dobro intelektualne wchodzi do domeny publicznej. Przykładowo:

• prawa autorskie trwają do 70 lat od śmierci twórcy;
• patenty na wynalazki mogą obowiązywać do 20 lat;
• wzory użytkowe do 10 lat;
• wzory przemysłowe maksymalnie 25 lat.

Co prawda przepisy dotyczące ochrony własności przemysłowej nie mają nawet 200 lat, ale najstarszy znak towarowy nadal jest w mocy. To zarejestrowana w 1859 r. marka czeskiego piwa Pilsner:

Więcej dowiesz się z artykułu o najstarszych zarejestrowanych znakach towarowych.

Wyjątki od zasady 10-letniej ochrony znaku towarowego.

To jak długo trwa ochrona znaku towarowego, zależy od przepisów danego kraju. Na świecie standardem jest 10-letni okres ochronny. Tak jest chociażby w Polsce, UE i USA. Jak możesz jednak zobaczyć poniżej, od tej zasady kilka krajów się wyłamało.

Tytułem wyjaśnienia, pierwszy okres ochronny w poniższych państwach trwa tam 7 lat a kolejne 7, 10 albo 14.

Ochrona obowiązuje od dnia zgłoszenia czy rejestracji?

Znów wszystko zależy od kraju.

W Polsce i UE ochrona obowiązuje od daty zgłoszenia. To o tyle korzystne dla zgłaszających, że cała procedura może się czasami niemiłosiernie rozciągnąć. W artykule o tym ile musimy czekać na uzyskanie świadectwa, wskazywałem, że wszystko może się przedłużyć przez:

• błędy zgłaszającego;
• występowanie bezwzględnych przeszkód rejestracji;
• sprzeciw właściciela wcześniejszych praw.

Jeżeli ochrona obowiązuje od daty zgłoszenia, to dla nas ważne jest jedynie to, aby całe postępowanie zakończyło się sukcesem. Nawet jeżeli ktoś po nas dokona zgłoszenia, to nam będzie przysługiwało prawo pierwszeństwa. Na podstawie tego możemy zablokować konkurenta. Są jednak kraje gdzie 10-letni okres ochrony liczony jest od dnia, kiedy urząd wyda decyzję o rejestracji. A to może nawet nastąpić kilka lat po zgłoszeniu!

Co może wpłynąć na przerwanie okresu ochrony?

Prawo ochronne na znak towarowy nie jest dane raz na zawsze. Co więcej, nawet jak przejdziesz z sukcesem całą procedurę, to nie ma gwarancji, że ktoś Ci takiej ochrony nie podważy. To jednak odbywa się już w procedurze spornej i nie jest wcale takie łatwe.

Poniżej 4 sytuacje, które przerywają okres ochrony:

Nieprzedłużenie prawa ochronnego na kolejny okres.

Do 2019 r. polski urząd patentowy nie informował o zbliżającym się terminie na przedłużenie. Firmy, które nie korzystały z pomocy rzecznika patentowego, często nie dochowywały terminu. To rodziło takie problemy, że w wielu przypadkach ponowna rejestracja nie była już możliwa.

Dziś urząd powiadomienia wysyła, ale zostawia sobie pewną furtkę bezpieczeństwa. Chodzi o to, że gdyby przez pomyłkę listu Ci nie wysłał, to nie ponosi z tego tytułu żadnej odpowiedzialności. Tobie za to bezpowrotnie mija termin.

Unieważnienie znaku towarowego na wniosek konkurenta.

W obowiązującej procedurze polski ekspert rozpatrujący Twoje zgłoszenie sprawdza jedynie, czy występują bezwzględne przeszkody rejestracji. Taką przeszkodą może być opisowość znaku towarowego.

Nie zarejestrujesz przykładowo słowa „czekolada” do oznaczania słodyczy.
 
Ekspert nie weryfikuje jednak tego, czy Twój znak nie jest kolizyjnie podobny do znaków korzystających już z ochrony. Czeka jedynie na to, czy w okresie 3 miesięcy ktoś złoży sprzeciw do zgłoszenia. Jeżeli nic nie wpłynie – ochrona jest udzielana.

Tylko że to nie zamyka sprawy. Uprawniony do takiego znaku może w przeciągu 5 lat złożyć wniosek o unieważnienie Twojego prawa.

Jeżeli znak towarowy uda się unieważnić, to od strony prawnej traktuje się jakby to prawo nigdy nie powstało. Czyli decyzja o unieważnieniu działa z mocą wsteczną.

Wygaszenie znaku towarowego na wniosek konkurenta.

Zastrzeżenie danego logo lub słowa jako znaku towarowego blokuje rynek.

Nagle w danej branży nikt nie może używać identycznego ani podobnego oznaczenia. Co więcej, można zastrzec markę, którą dopiero planuje się używać w przyszłości. Taka sytuacja nie może jednak trwać w nieskończoność. Ustawodawca wskazał, że jeżeli znak był nieużywany przez nieprzerwany okres 5 lat to taką ochronę można wygasić.

Urząd Patentowy RP nie zrobi tego sam z siebie, ale na wniosek Twojego konkurenta. Ten z kolei najpewniej zdecyduje się na ten krok, dopiero kiedy go do tego zmusisz. Jest to więc częsta taktyka obronna, kiedy sprawa trafia do sądu.

Przykład:

Zarejestrowałeś znak towarowy w 1 sierpnia 2010 roku. 1 sierpnia 2017 roku konkurent składa wniosek o wygaszenie ochrony z racji nieużywania. Jeżeli spór przegrasz, to datą wygaśnięcia Twojego znaku towarowego będzie 1 sierpnia 2015 roku. Czyli dokładnie 5 lat przed złożeniem wniosku.

Zrzeczenie się prawa ochronnego do znaku towarowego.

W końcu to, ile lat trwa ochrona znaku towarowego, może zależeć również od Ciebie. Wystarczy, że złożysz do urzędu wniosek o zrzeczeniu takiego prawa. Do takiego doniosłego w skutkach posunięcia może Cię zmusić konkurent w ramach ugody.

Jak już wiesz, technicznie da się zastrzec znak towarowy nawet identyczny do tego korzystającego już z ochrony. Po czasie konkurent może wnieść o unieważnienie takiego prawa. Alternatywnie może się też bezpośrednio zwrócić do właściciela znaku i grzecznie, acz stanowczo zażądać, aby zrzekł się swojego prawa.

W przeciwnym razie dojdzie do sporu.

Jak widzisz, to na ile lat przyznawana jest ochrona znaku towarowego może być podważone. Zresztą już sama rejestracja nie jest zadaniem łatwym. Błędy przy zgłoszeniu mogą wydłużyć całe postępowanie. Z kolei źle przeprowadzona analiza prawna marki może Cię wpędzić w wieloletnie spory. Tych wszystkich problemów da się uniknąć korzystając z pomocy rzecznika patentowego.

– Podsumowanie –