Spis treści
- • Co kryje się pod pojęciem wzoru przemysłowego?
- • Co daje ochrona wzoru przemysłowego? Czy warto uzyskać ochronę?
- • 1) Strategicznie stajesz na silniejszej pozycji
- • 2) Odwracasz ciężar dowodowy w sporze
- • 3) Szybko zablokujesz ofertę nieuczciwej konkurencji
- • 4) Blokujesz możliwość kradzieży praw do produktu
- • 5) Eliminujesz ryzyko niepotrzebnych sporów
- • 6) Firmy wolą wzory przemysłowe niż patenty
- • 7) Wzory przemysłowe to najtańsza forma ochrony
- • 8) Średnio o 20% zwiększysz swoje przychody
- • Co daje ochrona wzoru przemysłowego? Podsumowanie
Co to jest wzór przemysłowy?
Wzór przemysłowy to jedno z narzędzi prawnych, przeznaczonych do ochrony produktów. Różni się od patentu czy wzoru użytkowego tym, że zabezpiecza wygląd wytworu. Jeżeli więc innowacja w Twoim produkcie, to zasługa jego budowy wewnętrznej, rozważ inne opcje. Najlepiej doradzi Ci w tym rzecznik patentowy.
W dzisiejszych czasach atrakcyjny wygląd produktu ciągnie sprzedaż. Producenci stają na głowie, aby design np. ich mebli czy napojów przyciągał wzrok klientów. Mówi się zresztą, że brzydota sprzedaje się gorzej 🙂. Jeżeli trafiłeś z designem w ich gusta, to gratuluję. Dysponujesz pozacenową przewagą nad konkurencją.
Firmy z Twojej branży na pewno to zauważą. Część z nich może planować przybliżyć się do Ciebie ze swoją kolekcją. Zmienią pewnie w ich wyglądzie jedynie 20-30%. Aby do tego nie dopuścić, powinieneś swoje produkty zastrzec jako te wzory przemysłowe. Możesz je tak zabezpieczyć na 25 lat.
Przykłady chronionych w ten sposób produktów:
Co daje ochrona wzoru przemysłowego w Urzędzie Patentowym?
Uczciwie mówiąc prawo nikogo nie zmusza do formalnej ochrony swoich produktów. Powiem więcej, wielu przedsiębiorców w ogóle nie wie o takiej możliwości. Skupiają się po prostu na swojej pracy, promocji i sprzedaży. Tematem interesują się dopiero, jak są przez konkurencję kopiowani. Niestety w wielu przypadkach jest już za późno.
1. Strategicznie stajesz na silniejszej pozycji
Po przejściu całej procedury, urząd wydaje świadectwo ochronne. Można je porównać do aktu notarialnego, który potwierdza własność prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Jest tam również przedstawienie graficzne produktu. Teraz to konkurencja ma zagwozdkę, czy to co stworzyli narusza już Twoje prawo czy jeszcze nie. Sam często jestem proszony o taką opinię.
Zdarza się, że sprawa jest na granicy. Czyli dany przypadek można zinterpretować w obie strony. Większość firm woli wtedy nie ryzykować i wycofuje się z pomysłu sprzedaży. Innymi słowy, dzięki formalnej rejestracji tworzysz obszar niepewności prawnej co do granic przysługującej Ci ochrony.
Przykładem jest taki zastrzeżony wzór przedstawiający aparat korygujący na haluksy. Wiele alternatywnych rozwiązań jest na tyle podobnych, że łamie prawo. Są przez to masowo usuwane z Allegro. Ciężko wskazać bezpieczną granicę różnic, które należałoby tutaj wprowadzić. To jednak problem ich konkurencji.
2. Odwracasz ciężar dowodowy w sporze
Dzięki formalnej rejestracji nikt nie może kwestionować Twojego prawa do wyglądu produktu. To, że istnieje, to obiektywny fakt. Pokazując świadectwo udowadniasz:
- kiedy ono powstało (w dniu zgłoszenia);
- co dokładnie chroni (są tam rysunki/zdjęcia);
- kto jest uprawnionym (Ty).
To sprawia, że sąd nie zastanawia się czy masz prawa do produktu, a idzie do kolejnego etapu, czyli oceny czy konkurent to prawo naruszył.
Wiele osób błędnie zakłada, że wszystko co stworzą jest chronione przez prawo autorskie. W praktyce proste, minimalistyczne formy na to nie zasługują. Co innego produkty wybijające się oryginalnością, jak ten fikuśny fotel.
Pozwany konkurent może się bronić, próbując Twój wzór unieważnić. Uda mu się to tylko, jeżeli udowodni, że zastrzegłeś produkt, który nie był nowy. Finalnie może mieć nawet rację, jednak bez przekonujących dowodów przegra.
Rejestracja wzoru przemysłowego jest nieporównywalnie prostsza od procesu jego unieważniania. Znów jednak to teraz problem Twojej konkurencji 🙂.
Uwaga! Obniż opłaty za zgłoszenie wzoru przemysłowego w Urzędzie Patentowym
Aktualnie możesz obniżyć opłaty aż o 75%. Unijny program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego granica to 1000 EUR. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.
Dalsza część artykułu pod formularzem kontaktowym.
3. Szybko zablokujesz ofertę nieuczciwej konkurencji
Jest coś lepszego niż wygrana w sądzie. To możliwość usunięcia oferty naruszyciela, bez konieczności pozywania go. Taką możliwość dają właśnie zastrzeżone wzory.
Platformy sprzedażowe jak Allegro i Amazon, o ile dostaną zgłoszenie o naruszeniu prawa, muszą na nie zareagować. Inaczej same będą odpowiadać za sprzedaż podróbek.
W praktyce ich pracownicy są tym świadectwem rejestracji hipnotyzowani. W kilka godzin od złożenia skargi usuwają sporne aukcje. Nie pytają kto ma rację. To niesamowicie skuteczne narzędzie do walki z podróbkami. Odcinasz konkurenta od ważnego kanału sprzedaży.
4. Zastrzeżenie wzoru blokuje ryzyko kradzieży praw do produktu
Procedura rejestracji wzorów jest maksymalnie uproszczona. Ekspert weryfikuje jedynie prawidłowość rysunków, podania i opłaty urzędowe. Kompletnie nie sprawdza jednak, czy to co chcesz zastrzec jest nowe. Dzięki temu wszystko odbywa się szybciej.
Rodzi to jednak patologie. Wystarczy, że konkurent zobaczy co Ci się najlepiej sprzedaje i zastrzeże to na siebie. W takiej sytuacji to on będzie miał formalne prawa do produktów, na których zarabiasz. To on będzie mógł w kilka godzin usunąć Cię z internetu.
Kilka lat temu ktoś w ten sposób przywłaszczył sobie prawa do wiszących foteli. To był wtedy hit sprzedażowy. Firmy ściągnęły tego towaru z Chin za miliony złotych. Przyszło lato, a Allegro zablokowało im sprzedaż. Platforma była głucha na tłumaczenia, że to robota trolla patentowego. W samych Chinach ten wzór był zastrzeżony już 10 lat temu.
Pierwszy ze zgłoszeniem zyskuje najwięcej
Jeżeli jako pierwszy zastrzeżesz swoja kolekcję, to jesteś bezpieczny.
Raz, że możesz dzięki temu unieważnić wzór konkurenta, a dwa, błyskawicznie odblokować sprzedaż. Wystarczy, że pokażesz Allegro, Amazonowi czy OLX Twoje świadectwo rejestracji z wcześniejszą datą zgłoszenia.
5. Eliminujesz ryzyko niepotrzebnych sporów. Pochwal się świadectwem rejestracji
Świadomość prawna w naszym kraju jest na niskim poziomie. Często dostaję pytania o to ile kosztuje „opatentowanie marki”. Ludzie słowem „patent” określają wszystko co można zastrzec w Urzędzie Patentowym. Formalnie patenty udzielane są tylko na wynalazki.
Jednak możesz to wykorzystać na swoją korzyść. O ile będziesz eksponował informację o zastrzeżonej kolekcji produktów, konkurencja będzie się Ciebie bać. Formalna rejestracja genialnie wręcz nadaje się do prewencji. Nawet nie wiesz ile osób tak przestraszysz.
Przykładowo firma Vitberg na swojej stronie tak to przedstawiła:
Twoi klienci taką informację zignorują. Co innego konkurencja, która będzie rozważała skopiowanie Twoich produktów. Uwierz mi widząc taką informację 90% odpuści temat. Większość uzna, że skoro to „opatentowałeś”, to nie warto z Tobą zadzierać.
6. Firmy wolą rejestrację wzorów przemysłowych niż patentów
Dlaczego tak jest, skoro patenty zapewniają najsilniejszą ochronę? Po pierwsze są produkty, których konstrukcja jest widoczna na zewnątrz. A to sprawia, że mogą być chronione w obu formach. Poniżej przykład zabezpieczenia gniazdka elektrycznego.
Procedura uzyskiwania patentu jest skomplikowana, droga i długa (3 lata). Nie twierdzę, że nie warto poczynić takich inwestycji, ale wiele firm woli wybrać inną drogę. Decydują się na zgłoszenie wzoru wspólnotowego. Ochrona jest wtedy słabsza, ale błyskawiczna. W ciągu 14 dni mają w ręku świadectwo ochronne i mogą walczyć z naruszeniami.
7. Wzory to najtańsza forma ochrony własności przemysłowej
Uważam, że taka formalna ochrona, która naturalnie wymaga opłaty, jest tańsza od darmowej. Musisz jednak na to spojrzeć w kilkuletnim horyzoncie czasowym. Dzięki rejestracji, cały rynek widzi, że masz monopol na produkt. W efekcie tego, większość konkurentów się do Ciebie nie przybliży. A tych, którzy to zrobią łatwo spacyfikujesz.
Darmowa ochrona może istnieje, a może nie. W tej kwestii wypowie się sędzia po kilkuletnim sporze. Jednak fakt, że musisz kogoś pozywać to już Twoja strata. W taki proces inwestujesz czas, pieniądze i nerwy. A mógłbyś go uniknąć rejestrując zawczasu swoją kolekcję.
Jest to wydatek 520 PLN na Polskę, albo 350 EUR na Unię Europejską. To zabezpieczy Ci 27 krajów! Jednostkowe opłaty będą jeszcze niższe o ile zgłosisz paczkę wzorów. Dla porównania międzynarodowa ochrona patentowa to wydatek minimum 30 tys. PLN.
8. Średnio o 20% zwiększysz swoje przychody
To jest naturalna konsekwencja utrzymania przewagi konkurencyjnej. Przez to, że inne firmy nie mogą Cię kopiować nadal masz wysoką sprzedaż. I EUIPO w badaniu z 2021 r. zmierzyło to. Okazuje się, że firmy, które korzystają z ochrony własności intelektualnej, czyli zastrzegły:
- znaki towarowe,
- wzory przemysłowe
- czy opatentowały wynalazki,
mają aż o 20% większe przychody niż firmy, które o to nie zadbały. Sprawdza się więc to, co już napisałem. Płatna ochrona produktu jest finalnie tańsza od ochrony darmowej 🙂.
Co daje ochrona wzoru przemysłowego? Podsumowanie
Osobiście największą zaletą jest dla mnie ta funkcja odstraszająca. O ile tylko będziesz się tą ochroną chwalił, konkurencja nie będzie Cię podrabiać. A przynajmniej odstraszysz tak większość potencjalnych naruszycieli.
Firmy oporne, albo na tyle nierozsądne, aby Cię skopiować możesz bez wyroku sądu blokować. Często tego typu spory da się relatywnie szybko załatwić w drodze negocjacji. Tutaj jednak działasz z pozycji siły. Świadectwo ochronne hipnotyzuje ludzi. Większość uzna, że skoro „opatentowałeś” swoje produkty, to nie będziesz łatwym przeciwnikiem.
Pamiętaj jednak na koniec, że masz tylko i aż 12 miesięcy na zgłoszenie wzoru do ochrony. Inaczej konkurencja będzie mogła Ci takie prawo unieważnić. Oczywiście musi mieć dowody takiego ujawnienia, ale mówi się, że w internecie nic nie ginie.
Zobacz również:
- Przykłady wzornictwa przemysłowego zastrzeżonego w EUIPO
- Jak uzyskać prawo ochronne na wzór przemysłowy?
- Ile trwa ochrona w Urzędzie Patentowym na znak towarowy?
- Jak wygląda rejestracja znaku towarowego?
- Czym jest niezarejestrowany wzór przemysłowy?
- Prawo własności intelektualnej a własność przemysłowa
- Ile kosztuje ochrona wzoru w Polsce i UE?
- W jakim czasie UPRP wyda decyzję o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy?
FAQ
Czym jest wzór przemysłowy?
👉 Na gruncie prawa własności przemysłowej wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.
👉 Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych.
👉 Za wytwór uważa się także przedmiot składający się z wielu wymienialnych części składowych umożliwiających jego rozłożenie i ponowne złożenie (wytwór złożony).
(Art. 102. ust. 1. i 2. PrWłPrzem.)
Co daje prawo z ochrony wzoru przemysłowego?
👉 Na wzór przemysłowy udziela się prawa z rejestracji.
👉 Przez uzyskanie prawa z rejestracji uprawniony nabywa prawo wyłącznego korzystania z wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
👉 Prawa z rejestracji wzoru udziela się na 25 lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym, podzielone na pięcioletnie okresy.
👉 Udzielenie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego następuje pod warunkiem uiszczenia opłaty za pierwszy okres ochrony.
(Art. 105. ust. 1., 2. i 6. PrWłPrzem.)
Czym jest nowość wzoru przemysłowego i indywidulany charakter?
👉 Wzór przemysłowy uważa się za nowy, jeżeli przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, identyczny wzór nie został udostępniony publicznie przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób.
👉 Wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie także wówczas, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami.
👉 Wzór przemysłowy odznacza się indywidualnym charakterem, jeżeli ogólne wrażenie, jakie wywołuje na zorientowanym użytkowniku, różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez wzór publicznie udostępniony przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo.
👉 Przy ocenie indywidualnego charakteru wzoru przemysłowego bierze się pod uwagę zakres swobody twórczej przy opracowywaniu wzoru.
(Art. 103. ust. 1.; art. 104. ust. 1. i 2. PrWłPrzem.)
Włącz się do dyskusji
Wyrażając swoją opinię w powyższym formularzu wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez Kancelaria Patentowa LECH Twoich danych osobowych w celach ekspozycji treści komentarza zgodnie z zasadami ochrony danych osobowych wyrażonymi w Polityce Prywatności.
Administratorem danych osobowych jest Kancelaria Patentowa LECH z siedzibą w Bydgoszczy.
Kontakt z Administratorem jest możliwy pod adresem mikolaj@kancelarialech.pl. Pozostałe informacje dotyczące ochrony Twoich danych osobowych w tym w szczególności prawo dostępu, aktualizacji tych danych, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia danych oraz wniesienia sprzeciwu na dalsze ich przetwarzanie znajdują się w tutejszej Polityce Prywatności. W sprawach spornych przysługuje Tobie prawo wniesienia skargi do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.