fbpx
Blog nagrodzony przez
Urząd Patentowy RP
Urząd Patentowy RP

Ostatnio opisywałem jakie wynalazki kwalifikują się do ochrony patentowej. Przepisy wymieniają również listę 10 rozwiązań, których nie da się opatentować. Dzisiaj przeczytasz o Kaczorze Donaldzie, myszy harwardzkiej oraz całkiem sporo o rozwiązaniach wyłączonych z możliwości patentowania.

10 typów rozwiązań, których nie da się opatentować. Podcast

Dla Twojej wygody ten artykuł przygotowałem również w formie podcastu. Możesz go odsłuchać na swoim telefonie np. jadąc samochodem czy biegając. To świetna forma konsumowania treści dla osób, które nie mają zbyt wiele wolnego czasu.

>> Pobierz odcinek
>> Odsłuchaj na: Apple Podcast | Spotify | Google Podcast | YouTube

Co można opatentować? 5 wymogów stawianych przez prawo, aby uzyskać patent

W takim telegraficznym skrócie, aby wynalazek mógł być opatentowany, musi:

  1. rozwiązywać jakiś problem;
  2. mieć charakter techniczny;
  3. być nowy na skalę światową;
  4. posiadać poziom wynalazczy;
  5. nadawać się do przemysłowego stosowania.

Wszystko szczegółowo już omówiłem w artykule pt.: Czym jest patent na wynalazek. W ogóle warto, abyś od niego zaczął. Dzięki temu lepiej zrozumiesz to, co piszę poniżej.

Tutaj jako ciekawostkę podam jedynie, że podważyć nowość wynalazku może dosłownie wszystko. Po dokonaniu zgłoszenia w Urzędzie Patentowym ekspert będzie robił poszukiwania podobnych rozwiązań w stanie techniki.

Nie będzie się jednak ograniczał tylko do literatury patentowej.

Potwierdza to nieprawdopodobny wręcz przypadek pewnego zgłoszenia.

Kaczor Donald z siostrzeńcami blokuje przyznanie patentu

nie da się opatentować

To autentyczna historia, którą szczegółowo opisano w artykule: The “Donald Duck as prior art” case.

Otóż pewien wynalazca, Karl Krøyer opracował metodę podnoszenia z dna wraków statków.

Całe rozwiązanie polegało na tym, że ze statku (2), poprzez rurkę (3) napełniało się zatopiony obiekt (4) elementami pływającymi (1).

Zwiększona wyporność podnosiła statek z dna.

Ten wynalazek zgłoszono do opatentowania w holenderskim Urzędzie Patentowym w 1966 roku.
 
Ku zaskoczeniu wynalazcy i reprezentującego go rzecznika patentowego, ekspert odmówił przyznania ochrony. Uznał, że rozwiązanie nie jest nowe. Dowodem na to był komiks kaczora Donalda… opublikowany 17 lat wcześniej.

nie da się opatentować
© 1949 Walt Disney Corporation

Nie da się ukryć, że chłopaki działali w oparciu o tę samą metodę. Rozwiązanie zgłoszone do patentowania wynikało wiec wprost ze stanu techniki.

Jakim cudem ekspert trafił na ten komiks?

Tego się raczej nigdy nie dowiemy.

Stawiam jednak dolary przeciwko orzechom, że czytał ten komiks w dzieciństwie. 🙂

1. Nie da się opatentować odkryć naukowych

Jeżeli jakieś naukowiec odkryje występujące w przyrodzie zjawisko fizyczne, chemiczne czy biologiczne to nie może go opatentować.
 
Przykład: w pewnym momencie odkryto, że niektóre szczepy bakterii żywią się substancjami, które dla nas ludzi są szkodliwe. I teraz samej bakterii pochłaniającej brud nie da się opatentować. Nie ma jednak przeszkód, aby w tej formie chronić sposób biologicznego oczyszczania ścieków z wykorzystaniem odkrytej bakterii.

nie da się opatentować
Sposób biologicznego oczyszczania ścieków (PAT.215243)

2. Nie da się opatentować teorii naukowych i metod matematycznych

a) teorie naukowe

nie da się opatentować

Wynika to z tego, że czysta teoria, która objaśnia jakieś zjawisko – nie ma charakteru technicznego.

Tym samym Albert Einstein nie byłby w stanie opatentować swojej sławnej teorii względności (E=mc2).

A swoją drogą nie wiem czy wiesz, że Einstein przez wiele lat był ekspertem w szwajcarskim Urzędzie Patentowym.

Tacy eksperci pracują również w polskim urzędzie i oceniają czy dane rozwiązanie kwalifikuje się do ochrony, czy też nie.

Co ciekawe, wyniki badań w postaci odkryć i teorii naukowych są wyłączone z ochrony również w prawie autorskim:

Art. 1.
21.  Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne.

Efekty prac takich osób mogą być za to chronione jako dobra osobiste:

Art. 23.
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

b) metody matematyczne

nie da się opatentować

Jeżeli chodzi o metody matematyczne, to co do zasady mają one charakter abstrakcyjny i są oderwane od cech konkretnych przedmiotów.

Metodom matematycznym podobnie jak teoriom naukowym brakuje więc technicznego charakteru.

Przykładowo EPO odmówił udzielenia monopolu na pewną metodę szyfrowania/deszyfrowania. Teoretycznie można by jednak opatentować urządzenie, w którym niejako ucieleśniono konkretną metodę matematyczną.

Dalsza część artykułu pod formularzem.

3. Nie da się opatentować wytworów o charakterze jedynie estetycznym

Nie opatentujemy wytworu, którego jedyną cechą jest charakterystyczny wygląd.

Jak pamiętasz, na wstępie mówiłem, że wynalazek musi rozwiązywać jakiś problem techniczny. Atrakcyjny design nie rozwiązuje żadnego problemu.

Oczywiście mówi się, że brzydota sprzedaje się gorzej, ale jeżeli chcesz chronić elementy estetyczne swojego produktu, to możesz to zrobić poprzez rejestrację wzoru przemysłowego. Co ciekawe przedsiębiorcy i tak próbują swoje rozwiązania techniczne chronić w tej formie. Przeanalizowałem tę strategię w artykule:

Może jednak dojść do takiej sytuacji, że zdolność patentową ma rozwiązanie, które z jednej strony rozwiązuje jakiś problem techniczny, ale posiada również walory estetyczne. W takim przypadku patent nie chroni cech estetycznych wytworu.

nie da się opatentować

To wyraźne wyłączenie wyznacza linię demarkacyjną między wzorami przemysłowymi a wynalazkami.

Zdarza się bowiem, że ten sam przedmiot np. fantazyjne krzesło, może być chronione:

Z wynalazkiem jest to niemożliwe.

Przykład:

Załóżmy, że opracowałeś tkaninę, której struktura sprawia, że materiał jest bardziej odporny na uszkodzenia. Finalne sploty są również bardzo atrakcyjne wizualnie.

W takim przypadku strukturę tkaniny możesz próbować chronić patentem, a jej wygląd wzorem przemysłowym.

4. Nie da się opatentować planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej lub gospodarczej oraz gier

Tutaj wyłączone z możliwości patentowania są trzy rzeczy:

a) działania mające zwiększyć nasz potencjał intelektualny

Nie można opatentować zasady, że człowiek lepiej będzie przyswajał wiedzę, jeżeli zacznie wykorzystywać do nauki barwne skojarzenia. Na tym w końcu opierają się wszystkie metody szybkiej pamięci.

Teoretycznie można by jednak opatentować urządzenie takie jak SITA®, które wprowadza człowieka w stan, w którym łatwiej i przyjemniej uczy się języków obcych.

źródło: www.sita.pl

Sama metoda uczenia się nie ma charakteru technicznego, ale w połączeniu z urządzeniem może już posiadać zdolność patentową.

b) metody biznesowe

Przedsiębiorcy często chcą patentować różne formy sprzedaży. Nie mają one jednak charakteru technicznego, więc w ogóle nie są traktowane jako wynalazki. Potwierdził to w jednym z wyroków WSA (sygn. akt VI SA/Wa 853/10):

W sferze techniki nie mieszczą się zatem rozwiązania, których przedmiotem są pomysły o charakterze abstrakcyjno-myślowym, w tym organizacyjnym, gdyż rozwiązują one problemy intelektualne lub organizacyjne.

Wyobraź sobie, co by się stało, gdyby eBay opatentował sprzedaż internetową w formie aukcji. Żaden konkurencyjny serwis typu Allegro nie mógłby powstać. A to ograniczyłoby swobodę działalności gospodarczej. 

I tak przeglądając rejestry, zauważyłem, że odmówiono ochrony na:

  • system pośredniczenia w udzielaniu pożyczek finansowych oraz zakupie towarów i usług (P.382056) oraz
  • internetową platformę biznesową (P.395667).

Tutaj nasunął mi się pewien pomysł.

Jeżeli Żabka zrealizuje swój pomysł stworzenia całkowicie samoobsługowego sklepu, to może on mieć zdolność patentową. Wyobrażam sobie, że będzie to sieć połączonych ze sobą urządzeń, które wykluczą z procesu sprzedaży człowieka.

c) gry

Chodzi tutaj o pewną abstrakcyjną operację myślową, opierającą się o ustalony zestaw reguł. Coś takiego nie jest uznawane za wynalazek, bo tak jak w poprzednich punktach brak mu technicznego charakteru.

UPRP odmówił swego czasu opatentowania gry rozwijającej inteligencję finansową CASHFLOW Roberta Kiyosakiego:

Co można jednak opatentować? Urządzenie wykorzystywane do grania:

Z kolei wygląd gier bardzo często jest rejestrowany w formie wzorów przemysłowych.

5. Nie da się zastrzec czegoś, co łamie powszechnie uznane zasady nauki

Ekspert rozpatrujący zgłoszenie oceni czy taki wynalazek będzie w ogóle działał.

Przykładowo w Polsce zgłoszono kiedyś do opatentowania: Neutralizatory zadrażnień geopatycznych /ziemskich/ i geobiologicznych /kosmicznych/ (P.294531).

Był to produkt materialny więc posiadał charakter techniczny. Problem w tym, że skuteczność działania tego wynalazku oceniano przy pomocy różdżki i wahadełka. 🙂

Urząd Patentowy uznał, że oba te przyrządy działają na skutek oddziaływania człowieka, a nie zewnętrznych zjawisk przyrodniczych.

Kolegium stwierdziło więc, że tak niewiarygodne przyrządy nie mogą dawać wiarygodnych pomiarów. Patentu więc nie przyznano.

Nie da się opatentować perpetuum mobile

Interesującą kategorią rozwiązań, które ludzie co rusz starają się zastrzec, są perpetuum mobile. Chodzi o urządzenia, które ponoć wytwarzają tyle samo lub nawet więcej energii niż same zużywają. To sprawia, że mogą działać w nieskończoność.

Na przestrzeni setek lat wielu sławnych wynalazców podejmowało próby skonstruowania takich maszyn.

W tym sam Leonardo Da Vinci.

Problem w tym, że maszyna, która nie potrzebuje dopływu energii, aby działać – łamie podstawowe prawa fizyki.

Co ciekawe, na YouTube po wpisaniu frazy “perpetuum mobile” możesz zobaczyć wiele urządzeń, które wydawać by się mogło raz puszczone w ruch, działają bez żadnej dodatkowej siły z zewnątrz. Magia?

6. Nie da się opatentować programów do maszyn cyfrowych

Chodzi tutaj o software jak programy komputerowe i aplikacje mobilne.

To dość kontrowersyjny temat, bo przecież na naszych oczach największy postęp dokonuje się właśnie w świecie cyfrowym.

Pomimo tego, eksperci przyjmują, że czysty software, czyli ten kod, który jest niejako zawieszony w próżni – nie ma charakteru technicznego.

Software nie należy do żadnej dziedziny techniki, więc nie może być traktowany jako wynalazek. I potwierdzają to wyroki sądów:

W świetle przepisów ustawy pwp programy komputerowe nie są dziedziną techniki i nie mogą być traktowane jako techniczny wkład do znanych rozwiązań.

(WSA sygn. akt VI SA/Wa 2961/13)

Tylko że tutaj pojawia się pewien problem interpretacyjny, bo software zawsze jest zapisany na jakimś nośniku. Czy to na płycie CD, czy na dysku komputera. Te elementy bez wątpienia mają już charakter techniczny. Nasuwa się więc pytanie, czy wystarczy program zapisać na nośniku, aby dało się go opatentować?

To zależy.

Zdolność patentową mają wynalazki wspomagane komputerowo

Czyli połączenie hardware’u z software’m.

I jak powiedział w jednym z wyroków sąd, rozwiązanie jest patentowalnym wynalazkiem o ile w obszarze technicznym (czyli tego fizycznego urządzenia) jest nowy nieoczywisty element. Jeżeli wkład wynalazczy leży wyłącznie w obszarze nietechnicznym (czyli tym softwearze), to rozwiązanie jest niepatentowalne.
 
Czyli zapisanego na płycie CD programu nie da się opatentować, bo ten nośnik jest już znany na rynku. Zdolność patentową ma jednak innowacyjna maszyna, która do działania potrzebuje oprogramowania.

Przykład:

Profesor Michał du Vall podał kiedyś przykład, że nie da się opatentować programu sterującego przeciwpoślizgowym systemem hamulcowym (ABS).

Patentowalny jest natomiast sposób hamowania, którego ten program komputerowy może być nieodłączną częścią.

W takim przypadku ochronie podlega jednak całe, rozwiązanie a nie sam software. 

Programy komputerowe w swoich twórczych elementach chronione są prawem autorskim.

7. Nie da się opatentować sposobów przedstawiania informacji

Znów chodzi o to, że sama treść informacji, podobnie jak czysty software – nie ma charakteru technicznego. Ochronie może jednak podlegać forma przedstawiania informacji np. jakiś nośnik.

Czego nie da się opatentować - edukacyjny papier toaletowy.
P.395624

Przykładowo Europejski Urząd Patentowy odmówił patentu na rozwiązanie dotyczące sposobu nauki gry na instrumencie. Ten pomysł polegał na tym, że na klawiszach urządzenia umieszczone były liczby odpowiadające nutom. Uznano, że ten pomysł był zdefiniowany przez treść, a nie formę.

Z kolei na polskim rynku ktoś podjął próbę opatentowania pomysłu na edukacyjny papier toaletowy. Istota tego rozwiązania polegała na zadrukowaniu listków elementami edukacyjnymi (patrz rysunek). Urząd Patentowy RP odmówił ochrony uznając, że rozwiązanie nie jest w ogóle wynalazkiem. Umieszczone na papierze informacje miały charakter jedynie estetyczny, a więc był to sposób przedstawiania informacji, który jest wyłączony z możliwości patentowania.

Udało się z kolei opatentować płytę gramofonową o szczególnej postaci rowka umożliwiającą rejestrowanie dźwięku w stereo.

Podsumowanie pierwszej części artykułu

Powyższe 7 kategorii rozwiązań, nie mieści się w definicji wynalazku. Po prostu brakuje im tego technicznego charakteru. A skoro nie są wynalazkami to naturalnie nie można ich opatentować.

Przepisy wymieniają również 3 dodatkowe kategorie rozwiązań, które co prawda wynalazkami są, ale prawo wyraźnie wyłącza możliwość ich opatentowania. Uzasadnia się to potrzebą ochrony interesu publicznego.

 

8. Nie da się opatentować wynalazków sprzecznych z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami

Porządek publiczny i dobre obyczaje to pojęcia dość niedookreślone. A to daje duże pole do popisu w zakresie interpretacji.

Dobrze to widać na przykładzie znaków towarowych.

Przepisy również wyłączają możliwość rejestracji oznaczeń naruszających porządek publiczny lub dobre obyczaje. Tylko jak pisałem w artykule o wulgaryzmach, urzędy patentowe na całym świecie różnie to oceniają.

Polski jest bardzo restrykcyjny i odmówił zastrzeżenia znaków:

POŻAR W BURDELU
Z-425061

oraz

Z-216134

Z drugiej strony zachodnie urzędy patentowe przyznały ochronę na takie wulgaryzmy, że wolałbym ich tutaj nie cytować. Jako ciekawostkę podam jedynie znak towarowy, który otrzymał ochronę w krajach Beneluxu:

BX-0962406

W Polsce wizerunek dziecka pod wpływem narkotyków by nie przeszedł. 🙂

a) wynalazki naruszające porządek publiczny

Wróćmy jednak do tych wynalazków. Porządek publiczny można rozumieć jako wszelkie zasady prawne potrzebne do funkcjonowania demokratycznego państwa prawa.

Patentu nie uzyska więc z pewnością urządzenie ułatwiające zażywanie narkotyków. Na ochronę nie ma co liczyć również wynalazek służący do tortur, czy konstrukcja miny przeciwpiechotnej. Tego typu broń jest zakazana konwencjami międzynarodowymi.

Wyobraziłem sobie również inny przypadek.

Gdyby ktoś chciał zastrzec suplement diety, który w kilkanaście, kilkadziesiąt minut usuwa alkohol z organizmu, to dałoby się taki wynalazek opatentować.

Jeżeli jednak ten środek miałby jedynie maskować obecność alkoholu, to moim zdaniem nie dostałby patentu. Byłaby to bowiem oczywista zachęta do łamania prawa. Ludzie wsiadaliby do samochodów pod wpływem alkoholu i brali tabletkę, która pozwalałaby im przejść policyjną kontrolę alkomatem.

b) wynalazki naruszające dobre obyczaje

Dobre obyczaje stanowią zbiór reguł, z którymi identyfikuje się dana społeczność. To takie przekonania, że pewne rodzaje zachowań są dobre, a inne złe. I to wszystko wywodzi się z przyjętych w społeczeństwie norm moralnych.

Na pewno sprzeczne z tymi zasadami moralnymi będzie sposób klonowania ludzi czy sposoby hodowli zwierząt wywołujący ich cierpienie.

Przykładowo w Chinach z niedźwiedziej żółci produkuje się leki. Sam proces jej pozyskiwania jest jednak bardzo bolesny dla zwierząt. Niedźwiedź jest zamykany w klatce i nacinana mu się podbrzusze, przez które wkłada mu się dren.

Później przez ten dren żółć spływa do pojemnika. Tego typu rozwiązania nie dałoby się opatentować, ponieważ wiąże się z dużą krzywdą zwierzęcia.

Historia pewnej myszy harwardzkiej

Sprawa patentów na hodowlę zwierząt jest jednak bardziej skomplikowana.

Okazuje się, że samo cierpienie zwierzęcia nie jest jeszcze uznawane za sprzeczne z moralnością. Należy jeszcze ocenić jakie korzyści będzie z tego miała ludzkość.

Do takich wniosków udało się dojść przy próbie opatentowania tzw. myszy harwardzkiej. Do Europejskiego Urzędu Patentowego złożono wniosek o udzielenie patentu na genetycznie zmodyfikowaną mysz, która była podatna na choroby nowotworowe.

Te pechowe zwierzęta miały być wykorzystywane do badań nad metodami leczenia nowotworów.

Urząd widząc potencjalnie duże korzyści dla ludzkości, postanowił patent przyznać.

Wydał jednak decyzję negatywną w podobnej sprawie, której celem były badania nad zjawiskiem łysienia.

Sposób na obejście prawa

Co ciekawe zakaz patentowania wynalazków, które naruszają porządek publiczny i dobre obyczaje nie będzie obowiązywał, jeżeli rozwiązanie może mieć również całkowicie etyczne zastosowanie.

Przykładowo gazu bojowego nie opatentujemy, bo podobnie jak miny przeciwpiechotne, jest to broń zakazana przez konwencje międzynarodowe.

Jeżeli jednak taki gaz dałoby się wykorzystać np. do skutecznego zabijania szczurów – to jak najbardziej ta się to zrobić. Podobnie jak urządzenie do otwierania sejfów. Z jednej strony może go używać złodziej, ale z drugiej ślusarz.

Jeżeli zastanawiasz się, czy dany wynalazek można opatentować, to jestem w stanie Ci pomóc. Jako rzecznik patentowy doradzam przedsiębiorcom w takich sprawach.

Po prostu napisz do mnie.

9. Nie można opatentować odmian roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologicznych sposobów hodowli roślin lub zwierząt

Historycznie w Europie uznawano, że odmiany roślin nie mają technicznego charakteru. W Stanach zjednoczonych przyjmowano z kolei, że nie można opatentować czegoś, co nie jest dziełem człowieka, a natury.

Czyli nie można opatentować nie tylko nowej odmiany róży, ale również sposobu jej hodowli, jeżeli ten nastąpił czysto biologicznymi metodami. Przy czym ten czysto biologiczny sposób hodowli to taki, który w całości składa się ze zjawisk naturalnych, jak krzyżowanie czy selekcjonowanie.

Czyli jeżeli skrzyżujemy dwa psy z różnych ras, to ich potomstwa nie da się opatentować.

Ciekawostka:

Praktyka polskiego urzędu patentowego pokazuje, że jeżeli odpowiednio zredagujemy zastrzeżenia patentowe to rozwiązania obejmujące odmiany roślin mają szansę na uzyskanie patentu. Tutaj zalecana jest jednak pomoc rzecznika patentowego.

10. Konkurencja nie opatentuje sposobu leczenia czy sposobu diagnostyki

Przyjmuje się, że życie ludzkie ma szczególny status.

Stąd właśnie ustalono, że niemoralne jest stawianie lekarzom i weterynarzom barier prawnych w zakresie wykonywania ich profesji. Pamiętaj, że patent jest prawem do wyłącznego korzystania z danego rozwiązania. Formalnie nie udziela się więc patentów na sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi. Zakaz ten obowiązuje również w zakresie sposobów diagnostyki.

Czyli sposobu leczenia złamanej nogi poprzez jej usztywnienie śrubami nie dałoby się opatentować. Można jednak wnosić o taką ochronę na innowacyjny gips, który jest wyjątkowo lekki i wytrzymały. Idealnie więc nadaje się do usztywniania kończyn.

Podobnie nie da się opatentować sposobu wykonywania operacji chirurgicznej. Nie ma jednak przeszkód, aby taką ochroną objąć narzędzia, z których w trakcie operacji korzysta lekarz.

Ważne!

Wszystko co robi się w ciele pacjenta nie ma zdolności patentowej.

Przykładowo odmówiono patentu na zabieg wstrzyknięcia środka kontrastowego do serca. Można jednak zastrzec sposób wykonywania protezy zęba. W tym przypadku co prawda pomiary robi się na ciele pacjenta, ale sam implant robiony jest już na zewnątrz.

To, co dzieje się poza ciałem pacjenta można opatentować

Nie są wyłączone spod ochrony patentowej sposoby leczenia w zakresie tkanek oddzielonych od ciała chorego pod warunkiem, że do niego nie wracają. Czyli sposób badania pobranej krwi jest patentowalny. Sposób dializy już nie, bo jak wiesz krew wprowadzana, jest później do ciała chorego.

Przyjmuje się, że jeżeli choć jeden element sposobu terapeutycznego przebiega w ciele chorego, to nie ma on zdolności patentowej.

Dodam może jeszcze, że zakaz patentowania sposobów chirurgicznych i terapeutycznych ograniczony jest tylko do celów leczenia.

Inne sposoby oddziaływania na organizmy żywe teoretycznie ma zdolność patentową.

Ochrona własności intelektualnej. 10 typów rozwiązań wyłączonych z ochrony patentowej. Podsumowanie

Wynalazek, aby mógł być opatentowany musi:

  1. rozwiązywać jakiś problem;
  2. posiadać charakter techniczny;
  3. być nowy;
  4. posiadać poziom wynalazczy i
  5. nadawać się do przemysłowego stosowania.

Przepisy wskazują jednak rozwiązania, które nie uznaje się za wynalazki oraz takie, które choć wynalazkami są, to wyłączone są z możliwości patentowania.

Za wynalazki nie uważa się:

1) odkryć naukowych;
2) teorii naukowych i metod matematycznych;
3) produktów o charakterze jedynie estetycznym;
4) planów, zasad i metod do. działalności umysłowej lub gospodarczej i gier;
5) wytworów, których niemożliwość wykorzystania może być wykazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki;
6) programów komputerowych;
7) sposobu przedstawiania informacji

Choć są wynalazkami, to nie można opatentować:

8) rozwiązań których wykorzystanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami;
9) odmian roślin lub rasy zwierząt oraz biologicznych sposobów ich hodowli;
10) sposobu leczenia ludzi i zwierząt oraz sposobu diagnostyki.

Zobacz również:

FAQ
Czy wzór przemysłowy może zapewnić lepszą ochronę niż patent?

Wzory przemysłowe zabezpieczają wygląd danego przedmiotu, podczas gdy patenty chronią technologię. Jeśli innowacyjność Twojego produktu jest widoczna w trakcie jego użytkowania, to wtedy możliwe jest zabezpieczenie go w obu tych formach.

👉 Przykład: firma HENKEL zarejestrowała wzór przemysłowy jak i opatentowała konstrukcję zawieszki toaletowej w formie kulek.

Ochrona wzorów przemysłowych posiada wiele zalet m.in.:

✅ Opłaty urzędowe są zdecydowanie niższe niż w przypadku patentów.

✅ Czas rejestracji wzoru trwa zaledwie 14 dni, co jest znacznie krótsze w porównaniu do patentów (nawet 3 lata).

✅ Procedura rejestracji jest mniej formalna, nie wymaga bowiem szczegółowego opisu technicznego jak przy patentach.

Wielu przedsiębiorców chroni swoje produkty 👉 tylko jako wzory przemysłowe, co skutecznie odstrasza konkurencję przed kopiowaniem i unika ryzyka sporów prawnych.

Jakie są koszty związane z rejestracją produktu jako wzoru przemysłowego?

Zastrzeżenie wyglądu produktu, na którym świetnie zarabiasz to dobra decyzja. Eliminujesz ryzyko, że ktoś zrobi takie zgłoszenie na siebie. Niestety ten proceder jest coraz częstszy. 🔴 Trolle patentowe kradną tak prawa do hitów sprzedażowych wielu firm.

Koszty rejestracji uzależnione są od:

✅ obszaru, na którym chcesz uzyskać ochronę (Polska, UE, świat);

✅ ilości odmian wzorów, które chcesz wskazać w jednym wniosku.

Ogólnie rzecz biorąc, koszty rejestracji w Polsce zaczynają się od 520 PLN, a w UE od 350 EUR. Pełną rozpiskę opłat opisałem TUTAJ.

Pamiętaj jednak, że istnieją sytuacje, w których wzór można ❌ unieważnić. Oznacza to, że mimo poniesionych opłat, nadal możesz być zaatakowanym przez konkurenta. Dlatego przed podjęciem decyzji o rejestracji, skonsultuj się z rzecznikiem patentowym.

Czym jest wzór użytkowy?

Ustawa prawo własności przemysłowej z dnia dnia 30 czerwca 2000 r. definiuje wzór następująco:

Wzorem użytkowym jest 👉 nowe i nadające się do przemysłowego zastosowania rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu lub budowy przedmiotu o trwałej postaci albo przedmiotu składającego się ze związanych ze sobą funkcjonalnie części o trwałej postaci.

Co warto wiedzieć o uzyskaniu patentu na wynalazek?

Przez uzyskanie patentu nabywa się 👉 prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Patent jest zbywalny i podlega dziedziczeniu.

👉 Udzielenie patentu następuje pod warunkiem uiszczenia opłaty za pierwszy okres ochrony. W razie nieuiszczenia opłaty w wyznaczonym terminie, Urząd Patentowy stwierdza wygaśnięcie decyzji o udzieleniu patentu.

👉 Czas trwania patentu wynosi 20 lat od daty dokonania zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym.

👉 Uprawniony z patentu może w drodze umowy udzielić innej osobie licencji do korzystania z jego wynalazku.

👉 Wynalazek uważany jest za nadający się do przemysłowego stosowania, jeżeli według wynalazku może być uzyskiwany wytwór lub wykorzystywany sposób, w rozumieniu technicznym, w jakiejkolwiek działalności przemysłowej, nie wykluczając rolnictwa.

Oceń ten artykuł
5/5 według czytelników bloga

Chcesz 1000 EUR dofinansowania na ochronę marki?

Skontaktuj się ze mną:

Jako rzecznik patentowy, specjalizuję się w rejestrowaniu znaków towarowych. Pomogę Ci uzyskać unijne dofinansowanie na ten cel.

zastrzezenie-nazwy-firmy-kancelaria-lech-q
ebook-o-ochronie-marki

Podobał Ci się ten artykuł?

Pobierz darmowy eBook o ochronie marki
  • zawiera kluczowe informacje o ochronie marki
  • otrzymał wyróżnienie od Urzędu Patentowego
  • napisany jest prostym i zrozumiałym językiem
  • opisuje najczęstsze błędy przedsiębiorców
  • zawiera proste rady jak chronić swoją markę
  • pobrało go już ponad 1800 osób!

Zobacz również

Włącz się do dyskusji

Współczesne patenty hamują rozwój i myśl techniczną. Są przyznawana na zbyt długi okres czasu. W efekcie twórca nie ma motywacji do poprawy czy tworzenia czegoś nowego. Edison żył w czasach, gdy patenty nie były przyznawane na tak długi czas jak obecnie:
patent na wynalazek: 20 lat
prawo z rejestracji wzoru przemysłowego: 25 lat
W efekcie ciągle tworzył z pożytkiem dla ludzkości.

Dzień dobry. Podniósł Pan bardzo sensowne argumenty. Od dekad toczy się dyskusja czy patenty nie są faktycznie szkodliwe. Ja uważam, że nie system jest zły a ludzie wykorzystują patenty do brutalnej walki z konkurencją. Gdyby ochrona patentowa trwała np. 5 lat to firmy też tak krótki monopol nie pozwalałby na zarobienie na koszty wytworzenia wynalazku (branża farmaceutyczna). Z drugiej strony są różnej maści trolle patentowe, które skupują patenty i żyją z ich licencjonowania same nie wdrażając ich w życie.

Uważam, że obecny system jest pewnym kompromisem, pewną wizją ustawodawcy, która nie bez wad została wpleciona do systemu prawnego. Nie powinniśmy tego oceniać zero jedynkowo. Szkodliwe byłoby odebranie możliwości jakiejkolwiek ochrony jak i możliwość zastrzeżenia wynalazków na zawsze.

PS. O korzyściach jakie jednak płyną z tej formy ochrony pisałem w artykule o patentowaniu wynalazków.

Pozdrawiam

Napisz do mnie mikolaj@kancelarialech.pl Zadzwoń +48 575 999 410