Czyje są PIERSI? Spór o nazwę zespołu muzycznego okiem prawnika

To nie pierwszy i pewnie nie ostatni spór o nazwę zespołu muzycznego. Kilka miesięcy temu stworzyłem nawet na ten temat dwa obszerne artykuły:

Ochrona nazwy zespołu muzycznego Cz.1
Ochrona nazwy zespołu muzycznego Cz.2

Krótka historia konfliktu pomiędzy muzykami

Zespół PIERSI powstał w 1984 r. m.in. z inicjatywy Pawła Kukiza.

To on aż do 2013 r. był jego wokalistą i frontmanem. Jak wspomniał w jednym z wywiadów, w tym czasie był autorem wszystkich tekstów i 75% muzyki. Jego dominujący wpływ na zespół miał wyraz w zmianie jego nazwy. Od 1997 r. zespół działał jako KUKIZ I PIERSI.

W lutym 2013 r. muzyk postanowił odejść z zespołu. Od kilku lat rozwijał już solową karierę. Jak pokazały następne lata zaangażował się również w ruch polityczny.

Oficjalnie nie istniał wtedy żaden spór o nazwę zespołu. Muzycy rozstali się w zgodzie. Mimo tego już 4 marca basista Zbigniew Moździerski zgłosił do Urzędu Patentowego RP słowno-graficzny znak towarowy:

Paweł Kukiz dowiedział się o tym rok później z oficjalnego listu ostrzegawczego:

Od chwili rejestracji znaku (maj 2014 r.) Kukiz nie mógł się już nim posługiwać. Jego koncerty, gdzie wykorzystywał nazwę KUKIZ I PIERSI były blokowane i odwoływane.

Spór o nazwę zespołu zaostrzał się.

Na marzec 2015 r. członkowie zespołu PIERSI planowali wydanie nowej płyty. Dystrybucja gotowego albumu została jednak wstrzymana.

Paweł Kukiz złożył bowiem w sądzie pozew o ustalenie komu przysługują prawa do nazwy.

Znak towarowy PIERSI można unieważnić

W Urzędzie Patentowym RP panuje zasada „kto pierwszy ten lepszy” (z łaciny Prior tempore potior iure).

Znak towarowy uda się zarejestrować osobie, która jako pierwsza o to wystąpi. Oczywiście przy braku innych przeciwwskazań. Ekspert rozpatrujący zgłoszenie sprawdza wtedy jedynie niektóre wymogi formalne. Często nie jest w stanie ocenić, czy dla danego znaku nie występują inne przeszkody rejestracji.

Teoretycznie Zbigniew Moździerski mógł mieć przecież pisemną zgodę od wszystkich członków zespołu na dokonanie zgłoszenia.

Znak, który dostał ochronę (choć nie powinien) można unieważnić.

W przypadku znaku towarowego PIERSI istotny jest art. 131.  ust. 1.ustawy Prawo własności przemysłowej. Mówi on wyraźnie, że:

Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia:
1) których używanie narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich;
[…]

Ewentualnie można by było postawić zarzut złej wiary przy rejestracji znaku.

Polskie sądy nie mają wątpliwości, że nazwa zespołu muzycznego jest dobrem osobistym.

Powstaje jednak nie w momencie zawiązania się zespołu, a w następstwie wspólnej działalności twórczej jego członków.

Sąd będzie musiał teraz określić, komu te dobra osobiste przysługują.

Spór o nazwę zespołu w oparciu o dobra osobiste

Wątpię, aby dobra osobiste do nazwy w całości przysługiwały Zbigniewowi Moździerskiemu.

Jeżeli podobnie orzeknie sąd unieważnienie tego znaku towarowego będzie czystą formalnością.

Przy wydawaniu wyroku sąd będzie badał:

– Kto miał największy wpływ na powstanie zespołu?
– Kto miał decydujący wpływ na artystyczny kształt zespołu?
– Jaki wkład pracy twórczej wniósł do zespołu każdy z jego członków?

Przy ocenie tej sprawy bazuję jedynie na doniesieniach prasowych. Pełny ogląd sytuacji posiadają najpewniej jedynie strony sporu. Mimo wszystko nie zdziwiłbym się, gdyby sąd uznał, że dobra osobiste w całości przysługują Pawłowi Kukizowi.

Sąd wydał zgodę na zabezpieczenie powództwa zakazując wydania nowej płyty PIERSI. A to oznacza, że  Kukiz wysoce uprawdopodobnił swoje roszczenie.

Wkład twórczy Pawła Kukiza w rozwój zespołu PIERSI jest niepodważalny. Tego nie kwestionują nawet jego byli koledzy. Czynnie angażował się w rozwój przez 28 lat. Śledząc historię zespołu widać wyraźnie, że PIERSI to Kukiz. Szczególnie w latach, kiedy jego nazwisko znajdowało się w nazwie.

Pytanie więc nie czy przysługują mu dobra osobiste do nazwy, ale w jakim zakresie.

^{Dalsza część artykułu pod formularzem.}

Jakie wyciągnąć z tej historii wnioski?

Jeżeli zespół osiąga sukces jego nazwa staje się cenna. Właściwie w każdym zespole dochodzi do roszad w składzie i różnych konfliktów. Wiedząc, że może Ci grozić spór o nazwę zespołu powinieneś temu zapobiegać.

Im wcześniej tym lepiej.

Muzycy już na początku działalności powinni podpisać stosowną umowę. Można w niej zawrzeć zasady posługiwania się nazwą.

Ewentualnie określić co się dzieje w sytuacji, kiedy ktoś opuszcza zespół.

Inną opcją jest rejestracja znaku towarowego.

Tą drogą poszli muzycy BUDKI SUFLERA, którzy zarejestrowali taki znak towarowy:

R.247692

Przykładów jest jednak więcej:

R-201612

R-263140

CZERWONE GITARY

Słowny znak towarowy nr R-208821

R-081933 (prawo ochronne wygasło w 2002 r.)

R-225565

R-208022

MAREK GRECHUTA

słowny znak towarowy nr R-221031
(Uprawniona – Danuta Grechuta)

R-142154 (wygaśnięcie prawa)

R-113139 (wygaśnięcie prawa)
Co ciekawe znak był zarejestrowany na Zbigniewa Hołdysa w latach 1993-2003.
Czyli w czasie kiedy muzyk nie był już członkiem zespołu.

Violetta Villas

słowny znak towarowy R-274541
(Uprawniony – Krzysztof Gospodarek – syn artystki)

 
Na zachodzie rejestracja znaków towarowych to standard:

US-1649744

Marilyn Manson

słowny znak towarowy US-1868676

US-2038081

THE POLICE

słowny wspólnotowy znak towarowy CTM-005596069

 US-2134323

Spór o nazwę zespołu muzycznego. Podsumowanie

Należy szczególną opieką otoczyć to, co jest najcenniejsze.

W tym przypadku chodzi o markę, pod którą ludzie kojarzą Twój zespół na rynku. Nieuregulowanie kwestii praw do nazwy prędzej czy później się zemści.

Poczytaj historie innych znanych zespołów, które miały z tym problemy.

ZŁOTY MAANAM chciał nawiązywać do kultowego MAANAMU Kory. O nazwę kłócili się również członkowie takich zespołów jak PECTUS, De Mono czy BLACK SABBATH i Gun’s N’ Rosses.

Jeżeli jesteś muzykiem, to spór o nazwę zespołu PIERSI powinien Cię czegoś nauczyć.

Informacja: Wykorzystane znaki pochodzą z baz odpowiednich urzędów patentowych.

Zobacz również:

• Jak zgłosić konto na Facebooku, które narusza prawo do marki?
• Ile trwa rejestracja znaku towarowego w Polsce?
• Allegro usunęło moją ofertę. Co zrobić, aby ją szybko przywrócić?
• Kim są trolle od znaków towarowych (trademark trolls)? Jak z nimi walczyć?
• Rejestracja marki na Amazon. Czym jest Amazon Brand Registry
• Naruszyłeś znak towarowy? Dowiedz się co może Ci za to grozić
• Kradzież nazwy firmy poprzez rejestrację w Urzędzie Patentowym
• Strefa Marek Allegro. Wszystko co musisz o niej wiedzieć